NEW YORK – Havenarbeiders hebben massaal het werk neergelegd in alle grote havens langs de Amerikaanse oostkust en in de Golf van Mexico. Daardoor is ongeveer de helft van het zeevervoer in de Verenigde Staten tijdelijk stilgelegd. Deskundigen hebben al gewaarschuwd dat deze verstoring de grootste economie ter wereld miljarden dollars per dag zal kosten, banen kan bedreigen en de inflatie kan aanwakkeren.
De havenarbeiders in steden als Boston en New York willen een forse loonsverhoging om zo de inflatie te compenseren. Ook willen ze een deel van de winsten die rederijen maken door de hoge vrachttarieven. De staking hing al langer in de lucht, want de vakbond International Longshoremen’s Association (ILA) had een deadline gesteld voor 1 oktober om tot een oplossing te komen, maar de gesprekken met werkgevers zijn vastgelopen.
Het gaat om de eerste door de ILA opgezette staking sinds 1977. De bond vertegenwoordigt zo’n 45.000 havenarbeiders. De stap baart zorgen bij bedrijven in de hele Amerikaanse economie die afhankelijk zijn van zeevervoer voor hun export of import. De staking treft in totaal 36 havens die een scala aan containergoederen afhandelen, van bananen tot kleding en auto’s.
De voorbije periode hebben veel ondernemingen zich wel al voorbereid op de staking, door grotere voorraden van essentiële producten in te slaan. Het is onduidelijk hoe lang de staking gaat duren. Maar de actie zorgt al snel voor veel impact. Volgens een deskundige van Oxford Economics zou het ongeveer een maand duren om een achterstand als gevolg van een staking van een week weg te werken.
De staking komt op een gevoelig moment, slechts weken voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen. De havenwerkersbond heeft geen steun uitgesproken voor een van de presidentskandidaten. Wel meldde de bond dat voormalig president Donald Trump tijdens een eerdere ontmoeting in Mar-a-Lago “beloofde de ILA te steunen in haar verzet tegen geautomatiseerde terminals”. Veel havens in de VS werken nog niet zo geautomatiseerd als havens op sommige andere plekken in de wereld en de bond wil dat graag zo houden.
Joe Biden, die zichzelf als vriend van vakbonden beschouwt, heeft gezegd dat het conflict een zaak is tussen werkgevers en werknemers. Ook heeft hij aangegeven dat hij zijn bevoegdheid onder de nationale veiligheidswetten niet wil gebruiken om havenarbeiders terug aan het werk te sturen.