UTRECHT – Het afgelopen gladheidseizoen (van 1 oktober 2023 tot 1 mei 2024) zijn de gladheidbestrijders van Rijkswaterstaat ondanks de toch zeer zachte winter 18 dagen in actie gekomen om te strooien. Vorige winter waren dat 23 dagen.
Ook is er minder zout gebruikt dan het afgelopen jaar. Het KNMI gaf twee keer code oranje uit voor ijzel. Per 1 mei 2024 is het gladheidseizoen voor Rijkswaterstaat officieel geëindigd.
Deze winter was de eerste strooiactie op 26 november 2023 in Overijssel en de eerste landelijke strooiactie op 30 november 2023. Halverwege januari 2024 viel er in heel Nederland sneeuw waarbij vooral in Limburg een dik pak tot wel 20 cm viel.
In 3 dagen is er toen 22,5 miljoen kg zout gestrooid om de gladheid te bestrijden. In totaal moesten de gladheidsbestrijders 18 dagen in actie komen waarbij zij bijna 64 miljoen kg zout hebben gestrooid.
Dat is minder dan het meerjarengemiddelde van 90 miljoen kg. De strooiwagens hebben in totaal ruim 850.000 km afgelegd, dat is zo’n 21 keer de wereld rond.
Zeer zachte winter, wel ijzel en sneeuwdagen
Met een gemiddelde temperatuur van 6,3°C tegen een langjarig gemiddelde van 3,9°C was de afgelopen winter zeer zacht en eindigt op een derde plaats in de top 10 van warmste winters sinds 1901, aldus het KNMI. Ondanks deze zachte winter waren er wel dagen met veel winterse neerslag zoals ijzel en sneeuw.
Op deze dagen wordt er meer gestrooid dan bij preventieve strooiacties waarbij er alleen kans op gladheid is. Bij sneeuwval en ijzel is zowel de dosering van strooizout hoger, als het aantal kilometers dat wordt afgelegd.
“We blijven dan trajecten strooien tot de weg weer zwart is. Een preventieve strooiactie bestaat doorgaans uit één ronde met een lagere dosering strooizout. De meeste regio’s hebben na januari 2024 geen strooiacties meer gehad”, aldus Rijkswaterstaat.
Uitzonderingen hierop zijn de provincies Groningen, Drenthe en Gelderland. Daar is eind februari 2024 nog voor het laatst gestrooid. Daarmee eindigde de gladheidbestrijding deze winter vroeg.
Calamiteiten machines
“Onze calamiteitenmachines Lavastorm en Firestorm kwamen deze winter maar liefst 20 keer in actie. Dit zijn speciale machines die worden ingezet voor het verwijderen van ijsplaten op de weg.”
Belangrijkste oorzaak: de grote hoeveelheid neerslag voordat er begin januari 2024 een koude periode aanbrak. Veel vocht uit bermen veroorzaakte ijsplaten op de wegen.
Gericht en zuinig strooien
“We strooien heel gericht en zo zuinig mogelijk. Bij preventieve strooiacties, dus bij kans op gladheid, strooien we gemiddeld maar één theelepel zout (14 g) per vierkante meter. Dat is genoeg om de veiligheid op onze rijkswegen te waarborgen en zo belasten we het milieu niet onnodig. De routes en de zoutafgifte per route zijn vooraf berekend en geprogrammeerd, om heel zuinig te kunnen strooien en geen zout te verspillen.”