GENEVE – Uit de European Road Freight Spot Rate Benchmark Index blijkt dat de tarieven in het eerste kwartaal van 2024 zowel op de spotmarkt als op de contractmarkten daalden. De spotrente-index daalde jaar op jaar met 8,2 punten. Ondertussen is de daling van de contractrente-index vertraagd, met een daling van 1,0 punt op jaarbasis.
De contractindex daalde naar 127,6 indexpunten in het eerste kwartaal van 2024, een daling van 2,6 punten op kwartaalbasis (QoQ). De spotindex daalde naar 123,9 punten na een bescheidener daling met 1,1 punten op kwartaalbasis. Jaar-op-jaar (op jaarbasis) is de spotindex nu met 8,2 punten gedaald, terwijl de contractindex met 1,0 punt is gedaald.
De European Road Freight Spot Rate Benchmark Index daalde in het eerste kwartaal van 2024 naar 123,9 punten, 1,1 punten lager dan in het vierde kwartaal van 2023 en 8,2 punten lager op jaarbasis.
De European Road Freight Contract Rate Benchmark Index voor het eerste kwartaal van 2024 daalde naar 127,6, 2,6 punten lager dan in het vierde kwartaal van 2023 en 1,0 punt minder dan in het eerste kwartaal van 2023.
Na veranderingen in de CO2-tol in Duitsland werden op CO2 gebaseerde toltarieven van kracht in Oostenrijk en Hongarije in januari en in Tsjechië in maart, waardoor de tarieven op die markten toenamen. Volgens bedrijven die de tolheffingen beheren, hebben deze veranderingen geresulteerd in een tolverhoging van 7,4 procent (+EUR 0,033/km) in Oostenrijk, 40 procent (+EUR 0,158/km) in Hongarije en 13 procent (+EUR 0,026/km) in de Tsjechische Republiek.
Na de voortdurende dalingen in het vierde kwartaal van 2023 zijn de dieselprijzen sinds het begin van het jaar bescheiden gestegen.
De vooruitzichten voor de spotrente in heel Europa duiden op verminderde rentedalingen nu we in 2024 een stabieler vraagklimaat ingaan.
De lage vraag blijft de spotrente drukken; de omvang van de dalingen van de contante rente neemt echter af. Dit zou kunnen duiden op een minder negatieve vraagomgeving die zou kunnen leiden tot tariefnormalisatie.
De vraagdruk zal naar verwachting een licht opwaarts traject voortzetten. Met 2,4 procent was de Europese inflatie in maart het laagste in 33 maanden en zorgde volgens McKinsey voor een groei van het consumentenvertrouwen met 0,6 punt. Het stabielere vraagbeeld dat door deze indicatoren wordt weerspiegeld, heeft extreme dalingen van de spotrente voorkomen.
De bedrijfskosten, zoals voertuigonderhoud, verzekeringen en bandenkosten, blijven hoog vergeleken met voorgaande jaren, waardoor de kosten en contractprijzen hoog blijven.
De dieselprijzen zijn in heel Europa gedaald ten opzichte van hun hoogtepunt vorig jaar, waardoor de druk aan de aanbodzijde enigszins is afgenomen. Na de voortdurende dalingen in het vierde kwartaal van 2023 zijn de dieselprijzen sinds het begin van het jaar echter bescheiden gestegen: de gemiddelde dieselprijs aan de pomp was eind Q1 2024 met 3 procent gestegen vergeleken met begin januari 2024.
Ti Head of Commercial Development Michael Clover zei: “Hoewel de tarieven voor vrachtvervoer over de weg in het eerste kwartaal van 2024 opnieuw zijn gedaald, is de verwachting dat de tarieven in 2024 weer zullen stijgen. De kosten zijn hardnekkig hoog en het is goed mogelijk dat we opnieuw een uitdagende supply chain-periode ingaan, met Indicatoren wijzen erop dat de importvolumes zich herstellen en dat knelpunten in de toeleveringsketen, die onlangs werden gemaskeerd door lage volumes, weer nijpender worden. Dat vertegenwoordigt een slechte combinatie voor capaciteit, die in het tweede en derde kwartaal door zal dringen op de markt voor goederenvervoer over de weg en waarschijnlijk een opwaartse druk op de tarieven zal uitoefenen.”
Thomas Larrieu, Chief Executive Officer van Upply, merkte op: “De wegtransportsector wordt geconfronteerd met een moeilijk economisch klimaat. De zwakke vraag zorgde ervoor dat de spot- en contracttarieven in het eerste kwartaal van 2024 daalden, terwijl de kosten voor operators hoog bleven. Er beginnen zich echter tekenen van economisch herstel af te tekenen, waarbij de prijzen op sommige routes in april 2024 al stijgen. We verwachten dat de situatie in de loop van het jaar geleidelijk zal verbeteren.”
Op basis van Ti-gegevens is de voorspelling voor 2024 een bescheiden groei van 1,1 procent voor de regio in termen van marktomvang voor vrachtvervoer over de weg. Volgens de laatste voorspelling van de IRU zal de groei van het wegvervoervolume in de EU in 2024 naar verwachting verbeteren tot 0,4 procent joj (ten opzichte van -1,1 procent in 2023) als gevolg van de reële loongroei (terwijl de inflatie vertraagt) en een sterke arbeidsmarkt die een herstel zal ondersteunen qua consumptie.
De implementatie van Richtlijn (EU) 2022/362 tot wijziging van de Eurovignetrichtlijn is nog steeds aan de gang en zorgt voor een opwaartse druk op de tarieven (met name in Duitsland).
Na Duitsland werden de op CO₂ gebaseerde tolheffingen in januari 2024 van kracht in Oostenrijk en Hongarije, en in maart in Tsjechië. Volgens de bedrijven die in deze verschillende landen verantwoordelijk zijn voor het tolbeheer betekent dit een tolverhoging van 7,4 procent (+EUR 0,033/km) voor Oostenrijk, 40 procent (+EUR 0,158/km) voor Hongarije en 13 procent (+EUR 0,026). /km) voor Tsjechië voor de klassieke Euro VI-tractor en oplegger die in Europa wordt gebruikt (die 63 procent van het Europese wegvrachtvervoer vervoert).
Aanpassingen van de toltarieven in de context van de herziening van de Eurovignetrichtlijn worden in veel Europese landen verwacht, te beginnen met Zweden in mei 2024 en Denemarken volgend jaar. Nederland en Roemenië zullen naar verwachting in 2026 volgen, en een deel van België in 2028.
In Frankrijk, waar op afstand gebaseerde tolgelden van kracht zijn op grond van langlopende concessiecontracten die aan particuliere exploitanten worden verleend, zal Richtlijn (EU) 2022/362 alleen van toepassing zijn op nieuwe en vernieuwde concessies na 24 maart 2022, die vanaf 2032 zullen plaatsvinden. Er is echter een mogelijkheid voorzien om vanaf 2025 een tariefvariatie in te voeren op basis van de CO₂-prestaties van voertuigen op bepaalde delen van het tolnetwerk (met name snelweg A35 vlakbij de Duitse grens).
IRU Senior Director voor Strategie en Ontwikkeling Vincent Erard voegde hieraan toe: “De lage vraag blijft de spottarieven voor vrachtvervoer over de weg drukken. Ook de contracttarieven dalen, maar slechts marginaal als gevolg van hogere exploitatiekosten. De nieuwe CO₂-heffingen verhogen de kosten aanzienlijk en zijn onlangs bijvoorbeeld met 40 procent gestegen in Hongarije en met 83 procent in Duitsland. Het verhogen van de CO₂-tol op bestaande wagenparken zonder dat er alternatieve emissievrije voertuigen, infrastructuur en stimuleringsmaatregelen beschikbaar zijn voor exploitanten is contraproductief. We moeten ook bewezen efficiëntiemaatregelen bevorderen voor exploitanten, vooral het MKB, om de voortgang op het gebied van het koolstofarm maken te versnellen.”
