DEN HAAG – Vier maanden na de uitbreiding van het verbod op varend ontgassen constateert de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) dat de binnenvaartsector het verbod lijkt na te leven.

Met zekerheid is dit niet te zeggen, want er is op dit moment nog geen landelijk dekkend monitoringssysteem. Dit systeem met zogenaamde e-noses, is een voorwaarde om het verbod op het ontgassen van emissies in de buitenlucht te kunnen handhaven. En de ILT ontvangt af en toe signalen dat tankschepen andere routes varen. Hierdoor kunnen ontgassingen niet worden gedetecteerd.

De uitbreiding van verboden stoffen om in de atmosfeer te ontgassen is geregeld in het CDNI, dat tot doel heeft om het milieu te beschermen. Overtredingen van het CDNI zijn sinds 1 juli 2024, toen het verbod in werking trad, niet door de ILT geconstateerd.

Projectcoördinator Kees Kievit legt uit: “Gelet op ontvangen klachten van burgers en omwonenden, zien we dat er soms sprake is van ontgassingen buiten het monitoringssysteem. Die klachten volgen we altijd en zo snel mogelijk op. Zodra het mogelijk is wordt dan een inspecties aan boord van een tankschep uitgevoerd. Dit heeft tot nu toe niet geleid tot geconstateerde overtredingen van het CDNI.”

Meldingen

Tot nu toe heeft de ILT tot 31 oktober van dit jaar 59 meldingen over mogelijke ontgassingen ontvangen via de Omgevingsdiensten waar de meldingen van de e-noses en burgers binnenkomen. Hiervan zijn 27 meldingen inmiddels opgepakt en afgehandeld.

Verschillende andere meldingen kunnen worden opgepakt als de schepen zich weer in Nederland bevinden. De schepen die na een melding zijn geïnspecteerd hebben geen CDNI-ontgassingsregels overtreden, maar wel de regels uit het ADN. Dit is het verdrag voor het vervoer van gevaarlijke stoffen in de binnenvaart.

Door vrijkomende ladingen en gassen uit de ladingtanks van binnenvaarttankschepen zijn dit jaar al meerdere overtredingen geconstateerd. De ILT heeft 21 waarschuwingen uitgedeeld, 13 keer een last onder dwangsom en 2 keer een last onder bestuursdwang opgelegd.

Boetes

Binnenvaarttankschepen mogen bepaalde stoffen niet in de buitenlucht ontgassen. Sinds 1 juli 2024 zijn hier vele stofgroepen bijgekomen. Wie het verbod op varend ontgassen overtreedt, kan maatregelen verwachten.

De ILT handhaaft het verbod en treedt, als bestuursorgaan, op tegen onder andere de verladers als de ontgassingsverboden niet worden nageleefd. Dat doet de ILT bestuursrechtelijk en strafrechtelijk met onder andere dwangsommen en boetes.

Bij de eerste geconstateerde overtreding wordt een dwangsom opgelegd van € 30.000. Bij de tweede overtreding gaat dat bedrag omhoog naar € 40.000 en bij de derde en daaropvolgende dwangsommen verbeuren verladers bedragen van € 50.000.