AMSTERDAM – De Europese gasprijs is donderdag verder opgelopen tot het hoogste niveau in ruim een jaar tijd. De opmars volgde op het stopzetten van de levering van Russisch gas aan Europa via Oekraïne op nieuwjaarsdag.
De overeenkomst tussen de Russische en Oekraïense staatsenergiebedrijven voor deze doorvoer, die in 2019 werd getekend, liep tijdens de jaarwisseling af. Met het koude winterweer op komst moet Europa het nu stellen zonder deze leveringsbron, die goed was voor ongeveer 5 procent van de totale Europese gasvraag.
De prijs voor gas voor levering in februari noteerde donderdagochtend op de gasbeurs in Amsterdam kortstondig op 51 euro per megawattuur, het hoogste niveau sinds oktober 2023. Op de laatste dag van 2024 liep de prijs voor de brandstof al op tot 50 euro, in aanloop naar de stopzetting van de Russische leveringen. Dat was het hoogste niveau van het jaar.
De gasprijs is inmiddels weer wat teruggevallen en noteerde tegen het einde van de ochtend op ruim 49 euro. Energiestrateeg Florence Schmit van Rabobank voorspelde eerder al dat de beëindiging van de overeenkomst tussen Rusland en Oekraïne in januari voor een korte piek in de gasprijs zou zorgen.
Het einde van de deal valt samen met voorspellingen voor temperaturen onder het vriespunt in sommige Europese landen, wat de vraag naar gas voor verwarming zal doen toenemen. In Slowakije, een van de landen die het zwaarst worden getroffen door de afsluiting van Russisch gas, kan het kwik tegen half januari dalen tot min 7.
De Slowaakse premier Robert Fico waarschuwde al voor “drastische gevolgen” voor Europa. Zijn land loopt honderden miljoenen euro’s mis door het wegvallen van inkomsten uit het doorsluizen van Russisch gas vanuit Oekraïne naar de EU. Ook verwacht hij dat de Europese energieprijzen als gevolg hiervan verder omhooggaan. De Europese Commissie benadrukte woensdag dat er voldoende alternatieven zijn om gas dat niet uit Rusland komt, naar het midden of oosten van Europa te leiden via andere routes.
Hoewel het onwaarschijnlijk is dat Europa deze winter zonder gas komt te zitten, wordt het mogelijk wel moeilijker om de voorraad voor het volgende stookseizoen aan te vullen. Door het koude weer neemt de gasvoorraad in het snelste tempo af sinds 2021. “Er is een toenemend risico dat de EU de winter verlaat met een lage gasvoorraad, waardoor het duurder wordt om deze aan te vullen”, zei analist Arne Lohmann Rasmussen van Global Risk Management.
