DEN HAAG – Premier Dick Schoof bevestigt in een brief aan het parlement dat het kabinet eruit is: er komen vanaf eind november grenscontroles, en de spreidingswet gaat zo snel als het kan weer van tafel. Deze maatregelen maken onderdeel uit van het asielpakket waar de coalitie het in de nacht van donderdag op vrijdag over eens werd.
Ook wil het kabinet zo snel mogelijk delen van Syrië weer veilig verklaren. Asielzoekers vanuit die veilige gebieden maken dan geen kans meer op asiel in Nederland. Het kabinet wil al afgegeven asielvergunningen van Syriërs uit tot veilig te bestempelen gebieden intrekken, waardoor zij weer terug moeten. Gekeken wordt of dit mogelijk is.
Buitenlandse Zaken stelt een nieuw ambtsbericht op over de situatie in Syrië. Dat moet dit jaar nog klaar zijn en wordt dan overgedragen aan het ministerie van Asiel en Migratie en dat gaat er dan zijn beleid op bepalen, aldus minister Caspar Veldkamp (Buitenlandse Zaken). “Het is een objectief, zorgvuldig opgesteld ambtsbericht en inhoudelijk heb ik daar geen bemoeienis mee.”
Op basis van het huidige ambtsbericht over Syrië uit augustus 2023 worden Syriërs die hier asiel hebben aangevraagd, niet teruggestuurd. Het Hof van Justitie van de Europese Unie in Luxemburg oordeelde begin deze maand nog dat het niet mogelijk is om een deel van een herkomstland veilig te verklaren.
Verder wil het kabinet gemeenten niet meer verplicht om woonruimte te regelen voor asielzoekers met een vergunning, de zogeheten statushouders. Voor hen komt “sobere opvang”.
Het pakket wordt behandeld in zowel de Eerste als Tweede Kamer. Eerder wilde het kabinet, met de PVV voorop, het parlement hiervoor nog tijdelijk omzeilen, omdat er sprake zou zijn van een noodtoestand. Het lukte het kabinet alleen niet om dit argument “dragend” te motiveren, waarna toch besloten werd om het via reguliere wetgeving in te voeren. Wel hebben partijen afgesproken die wetten met spoed te behandelen. Toch spreekt Schoof in zijn brief nog steeds van een “asielcrisis”.
Volgens critici is het pakket niet uitvoerbaar, en bovendien onmenselijk. Vooral op het terugsturen van Syriërs en het sober opvangen van statushouders is kritiek.