BOEDAPEST – De Hongaarse premier Viktor Orbán heeft voor het eerst voorwaarden gesteld aan zijn steun voor de benoeming van demissionair premier Mark Rutte als NAVO-topman. Hongarije geldt als het belangrijkste overgebleven obstakel voor Rutte.
Orbán wil dat Rutte terugkomt op in zijn ogen vernederende uitspraken over Hongarije, zegt hij tegen de Hongaarse nieuwssite Mandiner. Maar hij wil ook de verzekering dat Hongarije niet hoeft deel te nemen aan NAVO-operaties tegen Rusland in Oekraïne.
Rutte is de favoriet van de meeste en belangrijkste NAVO-landen om Jens Stoltenberg op te volgen als secretaris-generaal. Maar Roemenië, dat president Klaus Iohannis als tegenkandidaat naar voren heeft geschoven, Slowakije en Hongarije steunen hem nog niet. Hongarije ziet liever dat Iohannis het wordt, zegt Orbán. Al toonde Hongarije zich in het verleden niet enthousiast over de Roemeen.
Militeir-politieke eis
Orbán, die in Hongarije over alles het laatste woord heeft, sprak zich tot dusver niet regelrecht uit tegen Rutte. Net als zijn uitgesproken minister van Buitenlandse Zaken beklaagde hij zich wel over eerdere kritische uitlatingen van Rutte over Hongarije. Het steekt vooral dat Rutte de dwarsligger eens toebeet dat die niet in de EU hoorde en in een ruzie over rechten voor seksuele minderheden dreigde Hongarije “op de knieën” te dwingen. Orbán “verwacht dat Rutte zich daarover uitspreekt”, zegt hij tegen Mandiner. Rutte zou duidelijk moeten maken dat hij Hongarije respecteert.
Maar Hongarije heeft ook een “militair-politieke” eis. De nieuwe NAVO-chef moet toezeggen dat lidstaat Hongarije niet hoeft mee te doen aan “militaire actie buiten NAVO-grondgebied”, en dan in het bijzonder in de oorlog in Oekraïne. Dat zijn NAVO-landen al niet verplicht, erkent Orbán. Maar hij wil dat Rutte dat ook “een politiek geaccepteerde opvatting” noemt.
NAVO-bronnen keken uit naar het moment dat Orbán voorwaarden voor zijn steun aan Rutte zou uitspreken. Dan zou daarover kunnen worden onderhandeld en overeenstemming worden bereikt, voorspelden ingewijden. Zo hield Hongarije de toetreding van Zweden lang tegen, maar stemde het land in na een deal over gevechtsvliegtuigen.
