PARIJS/BRUSSEL – Amerikaanse voorstellen voor het staken of stoppen van de oorlog in Oekraïne bevatten versoepeling van de westerse sancties tegen Rusland. Het plan richt zich op het stoppen van de vijandelijkheden. Indien dat langere tijd lukt, zouden de strafmaatregelen tegen Rusland versoepeld moeten worden.
De Amerikaanse voorstellen zijn volgens anonieme Europese bronnen voorgelegd aan de Europeanen bij overleg in Parijs. Amerikaanse gezanten spraken er met Frankrijk, Duitsland, Groot-Brittannië en Oekraïne. Europese landen zien voorlopig niets in versoepeling en werken juist aan extra sancties.
Er wordt in de plannen niet uitgegaan van terugtrekking van Russische troepen uit de bezette delen van Oost- en Zuid-Oekraïne. De frontlijn zou ‘bevroren’ worden, zoals wel vaker in oorlogen die in een impasse geraken en waarbij strijdende partijen aanspraken op grondgebied handhaven.
Oekraïne zou zijn hoop op NAVO-toetreding volgens de plannen moeten opgeven. Rusland zegt een Oekraïens NAVO-lidmaatschap niet te kunnen accepteren. De VS voelen er ook niet voor.
Rusland noemt het legeren van westerse troepen in Oekraïne, waaraan bondgenoten van de regering in Kyiv onder leiding van het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk werken, eveneens onverteerbaar. Maar de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio zei vrijdag dat Oekraïne het recht heeft om daarover afspraken te maken met andere landen. De VS reageren tot dusver wisselend op de plannen van de zogenoemde coalitie van bereidwillige landen. Die hoopt juist de Amerikanen over te halen de ‘veiligheidsgaranties’ in wording te ondersteunen met de belofte om zo nodig hulp te bieden.
Oekraïnes bondgenoten zouden volgens Rusland ook de militaire hulp aan dat land moeten stoppen. Dat is onbespreekbaar voor Kyiv en de meeste Europese landen. De Amerikaanse steun stokt sinds het aantreden van president Donald Trump.
Dat wordt mogelijk bestendigd als een akkoord over een wapenstilstand uitblijft. President Trump wil haast maken en gaat niet eindeloos proberen de oorlog in Oekraïne te beëindigen als er geen kans van slagen is, zegt Rubio. Trump heeft volgens hem in de wereld ook andere prioriteiten.
