AMERSFOORT – De Nederlandse Spoorwegen (NS) hebben vorig jaar voor het vijfde jaar op rij verlies gedraaid. De spoorvervoerder houdt last van sterk stijgende kosten en verwacht dat het aantal reizigers niet eerder dan in 2030 terug op het oude niveau van 2019 zal zijn. Ook werkzaamheden aan het spoor raakten het bedrijf in de portemonnee. Mensen nemen dan minder de trein en de NS is veel geld kwijt aan bijvoorbeeld vervangend vervoer.
Wanneer puur naar de bedrijfsvoering wordt gekeken en eenmalige boekhoudkundige posten niet worden meegenomen, bedroeg het verlies 141 miljoen euro. Een jaar eerder ging het nog om 187 miljoen euro verlies. Er kwam vorig jaar meer geld binnen uit de verkoop van treinkaartjes en het uitbaten van de stations. Maar de kosten gingen ook hard omhoog en de reizigersgroei viel met een plus van 4,3 procent tegen.
“Ondanks al onze inspanningen is het financieel resultaat onvoldoende voor een financieel gezond NS”, stelde NS-topman Wouter Koolmees bij de presentatie van de jaarcijfers. “Zo betaalde NS vorig jaar alleen al 533 miljoen euro aan het ministerie en ProRail om überhaupt op het spoor te mogen rijden, een stijging van 15 procent en 70 miljoen euro meer dan over 2023.”
Compensatie
De kosten voor het regelen van vervangend vervoer bedroegen volgens hem 23 miljoen euro. Door de vele vertragingen heeft de spoorvervoerder ook veel treinreizigers moeten compenseren. De NS kende vorig jaar 335.849 keer een claim toe voor geld terug bij vertraging. Dat waren er bijna 50.000 meer dan in 2023. Het compensatiebedrag liep op van 3,1 miljoen naar 3,6 miljoen euro.
Eerder vreesde de NS de prijzen van treinkaartjes flink te moeten verhogen om de slechte cijfers te compenseren. Tickets zouden daardoor meer dan 12 procent duurder worden. Maar het kabinet schoot te hulp, waardoor kaartjes uiteindelijk dik 6 procent in prijs omhooggingen. De NS zegt nog met de overheid in gesprek te zijn over een structurele oplossing om te voorkomen dat er straks alsnog een flinke prijsverhoging volgt.
“Goed openbaar vervoer is kostbaar”, merkte Koolmees ook op. Hij benadrukte verder dat de NS zich blijft inspannen om de kosten te verlagen. De onderneming kondigde in augustus aan vijfhonderd kantoorbanen te schrappen. “Daarnaast willen we de opbrengsten verhogen door meer reizigers aan te trekken met kortingen voor reizen in de daluren.” De NS heeft zich ten doel gesteld vanaf 2027 weer een positief resultaat in de boeken te zetten.