LONDEN – Nederland heeft geen concrete toezeggingen gedaan tijdens de top zondag in Londen, zei minister-president Dick Schoof na afloop. “Ik heb geen concrete bedragen genoemd, geen concrete toezeggingen gedaan.”
Doel van de top was om de positie van Oekraïne te versterken en Rusland economisch en militair verder onder druk te zetten. Ook werd gesproken over het versterken van de Europese defensie. Verscheidene landen kondigden volgens NAVO-topman Mark Rutte tijdens de top extra investeringen in defensie aan.
Volgens Schoof is het “onvermijdelijk” dat ook Nederland daarover gaat praten. Daarover zal de komende tijd in het kabinet en in de Kamer worden gesproken. “Maar de echte besluitvorming vindt plaats bij de NAVO-top”, aldus de premier. Die top vindt eind juni plaats.
Het is vooral belangrijk dat alle NAVO-lidstaten eerst voldoen aan de norm om 2 procent van het bruto binnenlands product uit te geven aan defensie, aldus Schoof. “Dat is de eerste stap. Zorgen dat alle landen op die 2 procent zitten, dan maak je al heel veel geld vrij voor de Europese defensie. Vervolgens met elkaar een discussie aangaan op basis van wat hebben we nodig.”
Het was ook niet een top om concrete toezeggingen te doen, aldus de premier. “Het karakter van de bijeenkomst was om in de eerste plaats heel duidelijk te maken dat we onverminderde steun aan Oekraïne blijven geven.” Verder is er gesproken over veiligheidsgaranties voor Oekraïne voor het geval er een vredesakkoord komt. “Er zit grote druk op om snel met resultaten te komen.”
De relatie met de Verenigde Staten blijft volgens hem “cruciaal”. Ook als een Europese troepenmacht in Oekraïne is moet Amerika bereid zijn in geval van nood te helpen, zegt Schoof. “Dat is essentieel, want zonder Amerika wordt het anders echt helemaal niks.” De VS vinden dat Europa meer voor zijn eigen veiligheid moet zorgen.
De relatie met Washington staat onder druk sinds het aantreden van president Donald Trump. Hij wil dat er snel een einde komt aan de oorlog in Oekraïne en praat daarover in de eerste plaats met Rusland, tot ongenoegen van Oekraïne en de EU. Een ontmoeting tussen Trump en president Volodymyr Zelensky liep helemaal uit de hand, waardoor de urgentie van de top alleen maar groter werd.
Onder de aanwezigen waren de leiders van meer dan tien Europese landen. Ook Turkije en Canada waren vertegenwoordigd, net als secretaris-generaal van de NAVO Mark Rutte, voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen en voorzitter van de Europese Raad António Costa.