DEN HAAG – De tarieven voor aangeboden vaste contracten voor gas en elektriciteit zijn deze maand 1,5 – 3 procent hoger dan een maand geleden. De prijzen van variabele contracten bleven afgelopen maand ongeveer gelijk ten opzichte van vorige maand. Dat blijkt uit de Monitor Consumentenmarkt Energie van de Autoriteit Consument en Markt (ACM).
De prijzen op de groothandelsmarkt voor gas zijn vanwege het koude weer en de onzekere geopolitieke omstandigheden gestegen naar 54€/MWh. Huishoudens met een dynamische energiecontract zien dit soort prijsstijgingen (en prijsdalingen) direct terug in de tarieven die zij moeten betalen. Bij variabele contracten beweegt het tarief dat huishoudens moeten betalen gestaag mee met de ontwikkelingen op de energiemarkten, zowel omhoog als omlaag. Bij vaste contracten staat het tarief gedurende de hele looptijd vast.
Energieleveranciers hanteren verschillende inkoopstrategieën voor hun vaste en variabele contracten. Bij een vast contract heeft de leverancier gas en elektriciteit vaak kort voor het contractaanbod ingekocht, voor de gehele looptijd van het contract. Op deze manier dekt de leverancier zich financieel in tegen het risico van stijgende energieprijzen (hedging) en is ook de consument gegarandeerd van een vaste prijs gedurende de looptijd van het contract. Omdat er voor vaste contracten vaak korter van te voren wordt ingekocht zijn ontwikkelingen op de groothandelsmarkt wel snel terug te zien bij nieuwe vaste contracten.
Bij variabele contracten worden gas en elektriciteit vaak langer van te voren ingekocht, maar wel voor een kortere leveringsperiode (zoals een kwartaal). Als de energieprijzen dan stijgen, stijgen ook de inkoopkosten voor de volgende leveringsperiode en zal de leverancier het variabele tarief verhogen. De consument is in dit geval dus niet gegarandeerd van een vaste prijs. De consumententarieven bewegen mee met de ontwikkelingen op de energiemarkten, zowel omhoog als omlaag.
Bij energiecontracten met dynamische prijzen werken ontwikkelingen op de groothandelsmarkten de volgende dag al door naar de consumententarieven. Dit komt omdat je bij dynamische contracten de prijs op de dag-vooruit groothandelsmarkt plus een inkoopvergoeding betaalt. Uit de Monitor van de ACM blijkt dat het aantal klanten met een dynamisch contract de afgelopen maand gestegen is. Op dit moment heeft 6 procent van de Nederlandse huishoudens een dynamisch contract, in totaal 423.000 huishoudens.
Toezicht op tarieven
De ACM houdt toezicht op de redelijkheid van tarieven. De ACM ziet in de Monitor Consumentenmarkt Energie dat bepaalde tarieven voor variabele contracten boven de andere tarieven uitschieten. De ACM doet hier nader onderzoek naar om vast te stellen of deze tarieven redelijk zijn.
Vulgraad gasopslagen gedaald
Uit de Energiemonitors van de ACM blijkt ook dat de hoeveelheid gas in de gasopslagen de afgelopen maand verder is gedaald tot 38 procent van de capaciteit op 31 januari. De vulverplichting van de Europese Unie van 39 procent wordt daarmee niet gehaald. In Europese wetgeving is vastgelegd dat het ministerie van Klimaat en Groene Groei (KGG) maatregelen moet nemen als de vulgraad meer dan 5 procentpunten lager ligt dan het verplichte niveau. Voor de huidige verwarmingsperiode zit er nog voldoende gas in de opslagen, maar de gasopslagen moeten na deze winter wel weer flink gevuld worden. Omdat de gasprijs in Europa op dit moment hoger is dan in andere delen van de wereld is het voor bedrijven wel lonend om vloeibaar aardgas (LNG) naar Europa aan te voeren.
De ACM blijft de ontwikkelingen op de groothandelsmarkten en op de consumentenmarkt monitoren en ziet er op toe dat bedrijven zich aan de regels houden zodat prijzen op de vrije energiemarkt op integere en transparante wijze tot stand komen.