DEN HAAG – Na een periode van voorzichtig herstel is het ondernemersvertrouwen in Nederland in het eerste kwartaal van 2025 licht gedaald. Het vertrouwen komt uit op -5,4, waarmee het voor het dertiende kwartaal op rij negatief is. Dit blijkt uit de nieuwste Conjunctuurenquête Nederland, uitgevoerd door het CBS, KVK, het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB), MKB-Nederland en VNO-NCW.
Ondernemersvertrouwen opnieuw onder gemiddeld niveau
Vanaf eind 2021 tot eind 2022 daalde het ondernemersvertrouwen scherp tot -22,2. Daarna zette een voorzichtige stijging in, maar sinds het begin van 2025 is er opnieuw sprake van een lichte daling. Het huidige vertrouwen ligt onder het gemiddelde van -3,6 dat sinds 2012 wordt gemeten.
Sentiment in vervoerssector en delfstoffenwinning verslechtert
Vooral in de delfstoffenwinning en de sector vervoer en opslag is het ondernemersvertrouwen gedaald. Ook de autohandel en -reparatie zagen een verslechtering. De zakelijke dienstverlening vormt een uitzondering: daar bleef het vertrouwen positief. In de landbouw, bosbouw, visserij en de horeca is het sentiment het meest negatief.
Minder ondernemers positief over bedrijfsresultaat 2024
Het aantal ondernemers dat een positief bedrijfsresultaat rapporteert over 2024 is afgenomen. Waar vorig jaar nog 71 procent van de ondernemers positief was over het resultaat van 2023, geldt dat nu voor 69 procent. Vooral in de sectoren cultuur, sport en recreatie en de autohandel en -reparatie is de daling merkbaar. Het aandeel ondernemers dat verlies draait, blijft met 11 procent stabiel.
De bouwnijverheid rapporteert het vaakst winst: 91 procent van de ondernemers in deze sector gaf aan in 2024 winst te hebben gemaakt. In de detailhandel is dit percentage met 48 procent het laagst. Opvallend is dat ondernemers in de verhuur en handel van onroerend goed juist een stuk positiever zijn geworden: 69 procent gaf aan winst te hebben behaald, tegenover 53 procent een jaar eerder.
Arbeidstekort blijft grootste uitdaging
Het tekort aan arbeidskrachten blijft voor veel bedrijven een grote belemmering, al is dit percentage gedaald ten opzichte van 2022. In het eerste kwartaal van 2025 noemt ruim 35 procent van de ondernemers dit als belangrijkste obstakel, tegenover 49 procent halverwege 2022. Tegelijkertijd is het aantal bedrijven dat onvoldoende vraag als belangrijkste probleem ervaart, gestegen naar 19 procent. Financiële beperkingen spelen bij 10 procent van de ondernemers een rol.
Voorzichtig optimisme over investeringen in 2025
Ondanks de lichte daling in het ondernemersvertrouwen zijn de investeringsverwachtingen voor 2025 iets positiever. Meer ondernemers verwachten een toename van hun investeringen dan een afname. Vooral in de sector vervoer en opslag is het sentiment hierover sterk verbeterd. In de meeste sectoren heerst een positieve stemming over investeringen, met uitzondering van de detailhandel en overige dienstverlening, waar het vertrouwen juist is gedaald.