WASHINGTON – De uitgaande Amerikaanse president Joe Biden heeft donderdag in zijn afscheidstoespraak gewaarschuwd voor een “gevaarlijke concentratie” van “technologie, macht en rijkdom”. Biden zei in een duidelijke verwijzing naar zijn opvolger Donald Trump dat “een oligarchie bezit neemt van Amerika”. Trump wil onder meer dat multimiljardair Elon Musk een nieuw ministerie voor Overheidsefficiëntie gaat leiden.
Tegelijkertijd wordt het land overspoeld door desinformatie en wordt de persvrijheid bedreigd. Die “lawine aan desinformatie” maakt machtsmisbruik door een ultrarijke elite mogelijk, hield Biden het Amerikaanse publiek voor in zijn live op televisie uitgezonden toespraak. Hij verwees, zonder de naam van het bedrijf te noemen, naar de beslissing van Meta, het moederbedrijf van Facebook, om in de Verenigde Staten de samenwerking met onafhankelijke factcheckers te stoppen. Veel commentatoren zien die beslissing van het bedrijf van Mark Zuckerberg als een knieval voor de aankomende president.
Biden stond kort stil bij wat volgens hem de successen van zijn presidentschap waren, zoals economisch herstel en banen die terugkeren naar de VS, een aanscherping van de wapenwet en een toename van het aantal Amerikanen dat een ziekteverzekering heeft. Ook het bestand tussen Israël en Hamas, dat zondag moet ingaan, schreef hij op zijn conto. Het plan voor het bestand is door zijn regering ontworpen, benadrukte hij, en hij heeft vertegenwoordigers van Trumps aanstaande regering erbij betrokken. Trump zei woensdag dat het “epische bestand” het gevolg was van zijn verkiezingsoverwinning.
De toespraak wordt niet alleen gezien als het afscheid van de 82-jarige Biden van het Witte Huis, maar ook van de Amerikaanse politiek. Oud-president Barack Obama bedankte Biden direct na zijn toespraak op X “voor zijn leiderschap, vriendschap en leven van dienstbaarheid aan dit land”.
