ZUTPHEN – De rechtbank veroordeelt een 28-jarige man uit Ede voor wederrechtelijke vrijheidsberoving en bedreiging van vier personen in een café in Ede. De rechtbank spreekt de man vrij van gijzeling.
De rechtbank verklaart de man verminderd toerekeningsvatbaar. De rechtbank legt een celstraf gelijk aan het voorarrest op met daarbij de maatregel tbs met dwangverpleging.
De man stapte op 30 maart 2024 rond 5 uur in de ochtend een café in Ede binnen met twee messen in zijn handen. Op dat moment waren daar drie personeelsleden en een van de mede-eigenaren aanwezig. De man zei dat hij explosieven in zijn rugtas had zitten, waarmee hij de hele straat kon opblazen. De man hield de vier slachtoffers uren lang tegen hun wil vast in het café.
Rond 11 uur in de ochtend liet de man, op aandringen van de onderhandelaar van de politie, de drie personeelsleden vrij. Uiteindelijk werd ook de mede-eigenaar rond half 1 in de middag vrijgelaten. De man kon daarna, zonder geweld, worden aangehouden door de Dienst Speciale Interventies (DSI).
De slachtoffers hebben tijdens het incident doodsangsten uitgestaan. Zij ondervinden hier tot op de dag van vandaag nog de gevolgen van. Ook voor de omgeving had het handelen van de man enorme impact. Zo is het centrum van Ede afgezet en moesten de bewoners van 150 woningen hun huizen verlaten. Winkels en bedrijven werden gesloten.
De Explosieve Opruimingsdienst, de Mobiele Eenheid en speciale teams van de politie werden ingezet en een onderhandelaar werd in kennis gesteld. Verder werd het treinverkeer rondom Ede stilgelegd. Dit alles rekent de rechtbank de man zwaar aan.
De man is uitgebreid onderzocht en over hem zijn rapporten uitgebracht door onder meer een psychiater en een psycholoog. De psycholoog concludeerde dat bij de man sprake is van een autismespectrum stoornis en van een post traumatische stress stoornis (PTSS).
Op basis van die deskundigenrapporten beschouwt de rechtbank de man als verminderd toerekeningsvatbaar. Dat betekent dat je hem zijn daden maar beperkt kunt verwijten, omdat deze te maken hebben met zijn geestesziekte. Deskundigen adviseren om aan de man tbs met dwangverpleging op te leggen.
De rechtbank vindt het van groot belang dat de man zo snel mogelijk behandeld wordt voor zijn problematiek. De rechtbank stelt vast dat er een groot gevaar voor herhaling is op geweldsdelicten en dat een behandeling nodig is op een plek met een hoog beveiligingsniveau. Dat alles maakt dat de rechtbank een tbs met dwangverpleging oplegt. Deze tbs-maatregel kan net zo vaak worden verlengd als nodig zal blijken.
Omdat de man niet helemaal ontoerekeningsvatbaar is, vindt de rechtbank naast de tbs met dwangverpleging ook een gevangenisstraf van 9 maanden (270 dagen) passend. Deze straf is gelijk aan het voorarrest.
Om de samenleving en de slachtoffers te beschermen legt de rechtbank nog een aantal maatregelen op, zoals een contactverbod met de slachtoffers en een verbod om zich in Ede te bevinden. Daarbij legt de rechtbank een gedragsbeïnvloedende- en vrijheidsbeperkende maatregel op. Deze maatregel maakt langdurig toezicht op de man mogelijk.
De slachtoffers hebben door deze gebeurtenissen (materiële en geestelijke) schade opgelopen. De man moet mede daarom aan de vier directe slachtoffers schadevergoeding betalen van ongeveer 5 duizend euro per persoon. Daarnaast moet de man aan het café een schadevergoeding betalen van ongeveer 1.200 euro voor het inhuren van extra beveiliging.
