DEN HAAG – De gevangenissen en politiebureaus zitten zo vol dat er vanaf deze week geen plek meer is voor nieuwe gedetineerden en arrestanten. Daarom mogen gedetineerden aan het eind van hun straf vooralsnog drie dagen eerder naar huis gestuurd worden. Justitiestaatssecretaris Ingrid Coenradie spreekt van “een code zwart-situatie” in het gevangeniswezen. Door het eerdere vertrek wordt ruimte gemaakt voor nieuwe gedetineerden.
Volgens haar is deze maatregel “onontkoombaar”. Ze verwacht ook dat binnenkort het aantal dagen dat gevangenen eerder naar huis mogen nog groter wordt. Daartoe werkt ze aan “een noodventiel” in de huidige regels. Deze optie wil ze alleen inzetten als er op een moment echt geen plaats meer is in een gevangenis of politiebureau, schrijft ze in een Kamerbrief. Coenradie wijst erop dat het heenzenden uit politiecellen nog onwenselijker zou zijn, omdat daar mensen zitten die net zijn aangehouden of voorlopig vast moeten blijven zitten op verdenking van een recent strafbaar feit.
De PVV-staatssecretaris meldt dat ze “er echt ziek van is”, maar dat het de enige manier is om arrestanten en daders te kunnen blijven plaatsen. Ze stelt dat ze er alles aan heeft gedaan om deze situatie te voorkomen. “Dat is deels gelukt, maar mijn gereedschapskist is nu leeg. Het zijn rotmaatregelen, maar ik heb helaas geen andere keuze”. Het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB) probeert slachtoffers van de betrokkenen tijdig te informeren, meldt ze.
Groot personeelstekort
Het eerder heenzenden moet zo kort mogelijk worden toegepast. In beginsel kan iedere gedetineerde iets eerder op vrije voeten komen, maar er zijn ook uitzonderingen. Het geldt niet voor mensen die een straf moeten uitzitten tot zeven dagen en ook niet voor gedetineerden die aansluitend aan hun celstraf een tbs-maatregel opgelegd kregen.
Volgens Justitie zitten de cellen vol, omdat er te weinig capaciteit is. Er is al tijdenlang een groot personeelstekort, waardoor al eerder maatregelen werden genomen. Zo zijn de laatste maanden wekelijks tientallen gedetineerden al op vrijdag weggestuurd, voor het weekend, als hun straf anders op maandag zou eindigen. Nu kan dit dus elke dag van de week gebeuren. Ook was er uitstel voor mensen die zichzelf moesten melden aan de poorten om een relatief korte straf uit te zitten.
Ook cellentekort
Maar nu is er volgens Coenradie ook een tekort aan cellen. Dat komt onder meer doordat er langere straffen en meer tbs-maatregelen worden opgelegd.