DEN HAAG – Begin 2022 waren er bijna 300.000 familiebedrijven actief in Nederland. Bijna driekwart hiervan opereert in het niet-financiële bedrijfsleven, zoals de detailhandel, horeca en industrie. Deze bedrijven genereerden gezamenlijk een omzet van 595 miljard euro en droegen ruim 152 miljard euro bij aan de Nederlandse economie, aldus cijfers van het CBS.
Een familiebedrijf wordt gedefinieerd als een onderneming waar één familie direct of indirect de meerderheid van de zeggenschap heeft (bij beursgenoteerde bedrijven minstens 25 procent). De familie moet formeel betrokken zijn bij het bestuur en het bedrijf moet juridisch overdraagbaar zijn. Zelfstandigen zonder personeel worden door het CBS in een aparte categorie geplaatst.
14 procent van de bedrijven is een familiebedrijf
Van de ruim 2 miljoen bedrijven in Nederland was in 2022 14 procent een familiebedrijf met meer dan één werkzaam persoon. Deze bedrijven hadden samen ruim 378.000 vestigingen. In Zeeland (23 procent) en Overijssel (22 procent) is het aandeel familiebedrijven het grootst, terwijl Noord-Holland het laagste aandeel kent.
Kleinere bedrijven zijn vaker familiebedrijven: 71 procent van de bedrijven met 2 tot 10 werkzame personen is familiebezit. Naarmate bedrijven groter worden, neemt het aandeel familiebedrijven af. Ze zijn vooral goed vertegenwoordigd in sectoren zoals landbouw, bosbouw en visserij (47 procent), horeca (40 procent) en autohandel en -reparatie (30 procent).
Werkgelegenheid en contracten
In 2022 boden familiebedrijven bijna 2,8 miljoen banen aan, goed voor 31 procent van alle werknemersbanen in Nederland. Niet-familiebedrijven hadden ruim 4,5 miljoen werknemersbanen, terwijl de overheid, onderwijs en zzp’ers samen de rest vulden.
Familiebedrijven bieden vaker contracten voor bepaalde tijd (41 procent tegenover 33 procent bij niet-familiebedrijven). Ook werken meer mensen bij familiebedrijven parttime: 19 procent heeft een baan van 12 uur of minder per week, vergeleken met 10 procent bij niet-familiebedrijven. Dit verschil wordt deels verklaard door de grote rol van sectoren zoals de horeca en detailhandel, waar kortere werkweken gangbaarder zijn.
Sectoren en toegevoegde waarde
Familiebedrijven spelen een prominente rol in de toegevoegde waarde van de economie. In de autohandel en -reparatie is hun bijdrage bijna 60 procent. Ook in de horeca en bouw zijn familiebedrijven sterk vertegenwoordigd. Daarentegen is hun aandeel in sectoren zoals informatie en communicatie relatief klein, met slechts 15 procent. In de sector vervoer en opslag is 28,1 procent een familiebedrijf.
Met hun sterke aanwezigheid in diverse sectoren en hun bijdrage aan werkgelegenheid en economische waarde, blijven familiebedrijven een belangrijke pijler onder de Nederlandse economie.