Rechter: terecht ontslag op staande voet voor vrachtwagenchauffeur na manipuleren ‘dodemansknop’

ROTTERDAM – Op 9 februari 2024 is een vrachtwagenchauffeur van Schenk Tanktransport uit Papendrecht op staande voet ontslagen nadat hij het ‘dodemanssysteem’ had gesaboteerd. Dat blijkt uit stukken van de rechtbank Rotterdam.

De Roemeense chauffeur werd tijdens het lossen in de gaten gehouden door een Regional Driver Trainer van Air Products. Deze constateerde dat de chauffeur zich tijdens het lossen in de cabine van de tankwagen bevond en het ‘dodemanssysteem’ had gemanipuleerd door met draden de functie hiervan te overbruggen waardoor het systeem zijn functie verliest en daarmee de veiligheidsprocedure omzeild.

Volgens Schenk rechtvaardigt het manipuleren van verschillende veiligheidssystemen het ontslag op staande voet. De chauffeur was het echter niet eens met het ontslag en stapte naar de rechter.

Een ontslag op staande voet is gerechtvaardigd indien er sprake is van een ‘dringende reden’. De dringende reden bestaat er volgens Schenk uit dat de chauffeur de dodemansknop van zijn vrachtwagen heeft omzeild/gemanipuleerd door middel van het overbruggen ervan met een stroomdraad aan de binnenzijde van de unit.

De dodemansknop is een knop die zich op de controle-unit aan de achterkant van de tankwagen bevindt, van welke kant ook de lossing van CO2 plaatsvindt. Deze knop moet tijdens het lossen door de tankwagenchauffeur iedere drie minuten een keer ingedrukt worden.

Als de dodemansknop niet op tijd wordt ingedrukt, zal de bodemafsluiter automatisch sluiten en wordt de lossing (om veiligheidsredenen) onderbroken. Dit gebeurt vanwege het gevaar dat er voor de chauffeur en de omgeving kan ontstaan als tijdens het lossen iets misgaat en er CO2 ontsnapt.

Volgens Schenk hoefde de chauffeur door het aanleggen van een stroomdraad de dodemansknop niet elke drie minuten in te drukken. Het is voor Schenk onbegrijpelijk en onaanvaardbaar dat een chauffeur een systeem, dat dient voor de eigen veiligheid en ook de veiligheid van de (directe) omgeving, bewust onklaar heeft gemaakt.

Dit rechtvaardigt volgens haar een ontslag op staande voet. Schenk heeft haar werknemers ook gewaarschuwd, dat op het manipuleren van de dodemansknop ontslag op staande voet zou volgen.

De chauffeur erkent voor de rechter inderdaad dat hij de dodemansknop heeft omzeild/gemanipuleerd. Gelet hierop is zijn eerdere stelling dat hij niet wist hoe hij met de dodemansknop moest omgaan toen hij de nieuwe trailer op 11 januari in gebruik nam, en dat een instructie van Schenk ontbrak. niet geloofwaardig, aldus de rechter.

De chauffeur vindt dat juist de verplichting van Schenk om in de buurt van de dodemansknop te verblijven tijdens het lossen een gevaarlijke situatie creëert, omdat hij de dodemansknop elke minuut moet indrukken en daardoor te ver van de noodknop staat, die zich aan de zijkant van de vrachtwagen bevindt.

Volgens Schenk wordt het systeem echter niet na één maar na drie minuten uitgeschakeld als niet binnen die tijd op de dodemansknop wordt gedrukt, is het niet nodig recht achter de trailer te wachten om de knop elke drie minuten te kunnen indrukken, maar is het voldoende om in de nabijheid van de trailer te blijven. Bovendien zijn de chauffeurs volgens Schenk ook uitgerust met andere veiligheidsattributen, zoals beschermende kleding en zuurstof- en CO2-meters.

Nu de dodemansknop er is voor de veiligheid van de chauffeur en de omgeving, de chauffeur deze knop, ofschoon hij wist dat Schenk het voorgeschreven gebruik hiervan verplichtte, bewust heeft omzeild/gemanipuleerd en de chauffeur was gewaarschuwd dat het omzeilen van de knop tot direct ontslag leidt, is de kantonrechter van oordeel dat er sprake is van een dringende reden.

Van Schenk, voor wie veiligheid heel belangrijk is, kan redelijkerwijs niet worden gevergd dat zij de arbeidsovereenkomst met de chauffeur laat voortduren. Dat de chauffeur verantwoordelijk is voor een gezin met twee kinderen en hij 2,5 jaar goed functioneerde is, in het licht van de aard en ernst van de dringende reden, niet van dien aard dat een ontslag op staande voet niet gerechtvaardigd is, aldus de rechtbank.

Wel had Schenk onterecht 26 uren onbetaald verlof ingehouden. Deze moet Schenk alsnog nabetalen. De chauffeur die de rechtszaak aanspande moet de proceskosten betalen.