DEN HAAG – Het kabinet kan niet zomaar het aantal vluchten beperken op Schiphol, want bij plannen daartoe moet op grond van Europese regels een speciale procedure worden gevolgd. Dat heeft de Hoge Raad geoordeeld. De tijdelijke maatregel waarmee het vorige kabinet het aantal vluchten op Schiphol wilde inkrimpen om omwonenden te beschermen tegen geluidsoverlast, voldeed daardoor niet aan de eisen.
Het vorige kabinet had het plan om het aantal vliegbewegingen op Schiphol deze zomer tot 460.000 te beperken, in november al opgeschort. Demissionair minister Mark Harbers (Infrastructuur) bleef erbij dat Schiphol op termijn moet krimpen om natuur, klimaat en leefomgeving te beschermen. Maar hij stelde vast dat het plan om daar al in 2024 mee te beginnen op te grote juridische bezwaren stuitte.
Voor luchtvaartmaatschappijen is de uitspraak van de hoogste rechter nog steeds erg belangrijk. Zij stapten vorige zomer naar de Hoge Raad omdat de conclusies van het hof voor “onduidelijkheid en daarmee onzekerheid voor reizigers en de sector” zouden zorgen.
Tijdelijke maatregel
Eerder oordeelde het gerechtshof dat het kabinet wel degelijk de juiste procedures had doorlopen. Het hof wees erop dat het een tijdelijke maatregel betrof, waardoor het niet nodig zou zijn om de door Brussel vereiste ‘balanced approach’ te volgen.
De Hoge Raad gaat hier niet in mee en benadrukt dat er duidelijke voorwaarden zijn waaraan een overheid moet voldoen om maatregelen voor het tegengaan van geluidshinder te kunnen doorvoeren. Zo moet de impact van zo’n maatregel voor de operationele capaciteit van de betrokken luchthaven zo gering mogelijk zijn. Ook moeten er eerst belanghebbenden worden geraadpleegd, in dit geval onder meer de luchtvaartmaatschappijen.
Schending internationale afspraken
Die maatschappijen stellen dat het ook mogelijk is om de geluidsoverlast te beperken door bijvoorbeeld met nieuwere vliegtuigen te gaan vliegen. Daardoor zou schoner, stiller en zuiniger kunnen worden gevlogen, en zou het beperken van het aantal vluchten helemaal niet nodig zijn.
Europees transportcommissaris Adina Vălean uitte in het najaar al haar zorgen over de krimpmaatregel, omdat die strijdig zou zijn met het Europees recht. Het Amerikaanse transportministerie liet op zijn beurt weten dat het de opgelegde krimp, die ook Amerikaanse maatschappijen hard zou raken, beschouwde als een schending van internationale afspraken. Daardoor dreigden ook landingsrechten die KLM heeft op luchthavens in de Verenigde Staten in het gedrang te komen.
