BRUSSEL – De EU-landen zijn het eens over nieuwe strafmaatregelen die onder meer de lucratieve Russische handel in vloeibaar gemaakt aardgas (lng) moeten raken. Het is het veertiende sanctiepakket sinds de Russische inval in Oekraïne, ruim twee jaar geleden.
De import van Russisch lng naar de EU mag doorgaan, maar de doorvoer naar andere landen in bijvoorbeeld Azië wordt volgens EU-diplomaten aan banden gelegd. Daar verdient Rusland nu nog miljarden euro’s per jaar aan, die het goed kan gebruiken voor de oorlog tegen Oekraïne. Belgische natuurorganisaties berekenden dat de afgelopen twee jaar 3,4 miljard naar het Kremlin en bevriende oligarchen vloeide. Tot dusver waren strafmaatregelen tegen de Russische handel in lng voor de EU een brug te ver.
Er komen ook sancties tegen meerdere Russische lng-projecten, waardoor Europese investeerders daarin bijvoorbeeld geen geld meer kunnen steken. EU-landen krijgen volgens diplomaten ook ruimte om bestaande gascontracten te verbreken.
Onderhandelingen
Het pakket is “krachtig en substantieel”, zegt België, dat dit halfjaar voorzitter is van de EU-landen. Het zou nieuwe sancties bevatten. Ook dicht het mazen om het effect van bestaande sancties te vergroten.
De onderhandelingen over de nieuwe strafmaatregelen duurden langer dan verwacht en dan België hoopte. Niet de vertrouwde dwarsligger Hongarije hield ze dit keer op, maar Duitsland. Dat was bezorgd over de gevolgen voor het eigen bedrijfsleven.
Sanctioneren
Duitsland verzette zich met name tegen de verplichting voor bedrijven om de doorvoer van hun producten naar Rusland te verbieden. Rusland gebruikt die route nu om sancties te omzeilen op chips en andere onderdelen die het nodig heeft voor de oorlogvoering. Er is volgens Brusselse bronnen nu afgesproken die maatregel eerst nader te onderzoeken.
Volgens demissionair minister Hanke Bruins Slot (Buitenlandse Zaken) zit in het pakket een “aantal belangrijke maatregelen waarop Nederland sterk heeft aangedrongen, waaronder het stevig aanpakken en sanctioneren van de Russische schaduwvloot”. Daardoor kunnen volgens haar aan deze schepen de toegang tot Europese havens en dienstverlening worden ontzegd. De tankers helpen om de westerse sancties tegen Russische olie te ontduiken.
Vermogen bevroren
De EU legt volgens een ingewijde nog eens ruim honderd Russische organisaties en personen sancties op. Eventueel in de EU ondergebracht vermogen wordt bevroren. Gestraften mogen de EU niet langer in.
De buitenlandministers van de EU-landen bekrachtigen de sancties maandag.
